Τα τρέχοντα προγράμματα προετοιμασίας των μελλοντικών εκπαιδευτικών, συχνά, περιλαμβάνουν διαλέξεις, ανάπτυξη σχεδίων μαθημάτων, παρατήρηση διαδασκαλιών και ένα ή δύο εξάμηνα πρακτικής εξάσκησης διδασκαλίας σε πραγματικές συνθήκες σχολικής τάξης. Ωστόσο, η παρατήρηση μιας διδασκαλίας δεν δίνει στους αρχάριους εκπαιδευτικούς την δυνατότητα να μπουν στην γνωστική διαδικασία λήψης αποφάσεων, όπως θα έκανε ένας έμπειρος εκπαιδευτικός κατά την διεξαγωγή του μαθήματος. Επιπλέον, η πρακτική εξάσκηση τις περισσότερες φορές δεν συνοδεύεται από ανατροφοδότηση και έτσι χάνει μέρος της αξίας της. Είναι ελάχιστα τα μεταπτυχιακά προγράμματα σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, που προσφέρουν την δυνατότητα πρακτικής διδασκαλίας με ανατροφοδότηση. Όταν, όμως, αυτή προσφέρεται, συνήθως, η όλη διαδικασία περιλαμβάνει βιντεοσκόπηση της διδασκαλίας, με παράλληλη παρουσία παρατηρητή στην τάξη, στον οποίο-α έχει υποβληθεί σχέδιο μαθήματος για την συγκεκριμένη διδασκαλία. Ακολουθεί συνάντηση του δόκιμου εκπαιδευτικού με τον παρατηρητή, στην διάρκεια της οποίας γίνεται προβολή της βιντεοσκοπημένης διδασκαλίας και δίνεται ανατροφοδότηση. Η παραπάνω διαδικασία έχει αναμφίβολα πολλά θετικά, ωστόσο, μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα αγχωτική για τον δόκιμο εκπαιδευτικό.

Το simSchool είναι ένα λογισμικό προσομοίωσης σχολικής τάξης, που φιλοδοξεί να καλύψει την ανάγκη για πρακτική εξάσκηση των εκπαιδευτικών. Η προσομοίωση αποτελεί, σίγουρα, ένα απλουστευμένο μοντέλο μιάς πραγματικής τάξης, ώστοσο, θα μπορούσε να προσφέρει κάποιες δυνατότητες κατάρτισης, κάτι που κατά την γνώμη μου το simSchool, δυστυχώς, δεν το επιτυγχάνει. Στο simSchool, ο εκπαιδευτικός, σαν παίκτης σε παιχνίδι ηλεκτρονικής πλατφόρμας, αναθέτει εργασίες στους προσομοιωμένους μαθητές του, οι οποίες όμως είναι τόσο γενικές και αόριστες όσο και η ανταπόκριση των εικονικών μαθητών σε αυτές. Ο ρυθμός είναι αρκετά αργός και τα τυποποιημένα σχόλια, ίσως, να μην είναι αντιπροσωπευτικά τόσο των καταστάσεων, όσο και των δύο εμπλεκόμενων πλευρών, δηλαδή των μαθητών και των εκπαιδευτικών.

Η ιδέα, όμως του simSchool, δηλαδή της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για εξατομικευμένη πρακτική εξάσκηση των εκπαιδευτικών στις υπάρχουσες διδακτικές τεχνικές και μεθοδολογίες, είναι κάτι που λείπει από την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών. Αναμφίβολλα, μία τέτοιου είδους πλατφόρμα θα μπορούσε να αποβεί ιδιαίτερα αποτελεσματική και ωφέλιμη, εάν στηρίζοταν σε διάφορα, ελεχγόμενα εκπαιδευτικά σενάρια, που μπορεί να συναντήσει ο εκπαιδευτικός σε μια πραγματική τάξη, και απλά καλείται να παρέμβει στην μαθησιακή διαδικασία.

Δείτε το παρακάτω βίντεο για το simSchool.


Επίσης, μπορείτε να εγγραφείτε στο simSchool, να δοκιμάσετε την δωρεάν έκδοση του λογισμικού και να σχολιάσετε εδώ .

Η χρήση του βίντεο στην σχολική τάξη μπορεί να αποτελέσει ένα, εξαιρετικά, αποτελεσματικό μέσο διδασκαλίας για πολλούς λόγους. Κυρίως, επιτρέπει στους μαθητές να δουν σε πραγματικό δικτυακό χρόνο, μέρη, ανθρώπους και γεγονότα. Επιπλέον, μπορεί να προσελκύσει την προσοχή μαθητών τόσο του οπτικού όσο και του ακουστικού μαθησιακού στυλ.

Ωστόσο, ένα τόσο χρήσιμο εργαλείο για να επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, χωρίς να χάσει την παιδαγωγική του αξία πρέπει και να χρησιμοποιηθεί σωστά. Δυστυχώς, δεν είναι λίγες οι φορές που εκπαιδευτικοί προσφεύγουν στην προβολή βίντεο, εντελώς, αψυχολόγητα και απροετοίμαστα. Τις περισσότερες φορές πιστεύοντας οτι έτσι ενστερνίζονται τις νέες τεχνολογίες αφιερώνουν όλη την ώρα του μαθήματος, αλλά ακόμα χειρότερα και όλα τα μαθήματα τους σε ανούσιες προβολές, όπου απλά οι μαθητές και ο καθηγητής παρακολουθούν, χωρίς να προηγηθούν και να ακολουθήσουν κάποιες εποικοδομητικές δραστηριότητες. Έτσι περνά μεν ευχάριστα η ώρα και για τους μαθητές, οι οποίοι παρακολουθούν νηφάλια χωρίς κάποιο συγκεκριμένο σκοπό, αλλά και για τον εκπαιδευτικό, ο οποίος εξίσου, νηφάλια, περιορίζει την προετοιμασία του μαθηματός του απλά στην εύρεση του βίντεο.

Με αφορμή την παραπάνω λυπηρή διαπίστωση, θα ήθελα να θυμήσω κάποιες βασικές αρχές, που δεν πρέπει να ξεχνάει ο κάθε εκπαιδευτικός, που αποφασίζει να προβάλλει βίντεο στην τάξη του. Πρώτα απ’όλα, η προβολή του βίντεο δεν θα πρέπει να καταλαμβάνει ολόκληρο το μάθημα. Αντίθετα, χρησιμοποιείται για να ενισχύσει το θέμα του μαθήματος. Δεύτερο, ο εκπαιδευτικός πρέπει να δεί το βίντεο ο ίδιος, πριν το παρουσιάσει στους μαθητές του και να αποφασίσει πoιά κομμάτια του βίντεο σχετίζονται με τους στόχους του μαθήματος. Με προσοχή, θα πρέπει να εντοπιστούν οι καινούριες έννοιες, αλλά και οι έννοιες που διδάχτηκαν οι μαθητές παλιότερα, έτσι ώστε να υπάρξει η επιθυμητή αλληλεπίδραση της νέας με την προϋπάρχουσα γνώση. Τρίτο, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να έχει ξεκαθαρίσει τον σκοπό και τους στόχους της προβολής και να παρέχει στον μαθητή έναν ξεκάθαρο λόγο, για τον οποίο θα πρέπει ο τελευταίος να παρακολουθήσει το βίντεο. Έτσι, εντείνεται η προσοχη του μαθητή, ο οποίος παρακολουθεί το βίντεο, για ένα συγκεκριμένο σκοπό. Τέταρτο, τα βίντεο που περιέχουν πολλές πληροφορίες, καλό είναι ο εκπαιδευτικός να τα σταματά σε διάφορα σημεία, προκειμένου οι μαθητές να εστιάζουν κάθε φορά σε κάποια από τις πληροφορίες, που θέλει να μεταδόσει ο εκπαιδευτικός. Έτσι επιτυγχάνεται η βαθμιαία έκθεση των μαθητών στην πληθώρα των πληροφοριών που θα ακολουθήσουν αλλά και ο επακόλουθος προβληματισμός.

Τελειώνοντας, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το ‘πριν’ και το ‘μετά’ μιας προβολής, που ίσως είναι και τα πιο σημαντικά στάδια της όλης διαδικασίας. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να οργανώσει και να διεξάγει δραστηριότητες τόσο πριν το βίντεο όσο και μετά. Στην πρώτη περίπτωση, για να ανασύρει τις τυχόν προηγούμενες γνώσεις των μαθητών και να εντείνει την προσοχή τους για αυτό που θα ακολουθήσει και στην περίπτωση του ‘μετά’ για να γίνει εμπέδωση και σύνδεση της νέας γνώσης με την παλιά.  

Η Ολοκληρωμένη Εκμάθηση Περιεχομένου και Γλώσσας - ΟΕΠΓ - ( Content and Language Integrated Learning - CLIL)  γίνεται μέσω της διδασκαλίας ενός γνωστικού αντικειμένου με τη χρήση μιας γλώσσας διαφορετικής από αυτήν που χρησιμοποιείται συνήθως. Το γνωστικό αντικείμενο μπορεί να είναι τελείως άσχετο με την εκμάθηση μιας γλώσσας, π.χ. μαθήματα ιστορίας στην αγγλική γλώσσα σε ένα σχολείο της Ισπανίας. Η ΟΕΠΓ έχει εφαρμοστεί με επιτυχία σε όλους τους τομείς, από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση έως την εκπαίδευση ενηλίκων και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η προσέγγιση αυτή γνωρίζει αυξανόμενη επιτυχία τα τελευταία 10 χρόνια.

Οι διδάσκοντες που χρησιμοποιούν την ΟΕΠΓ είναι ειδικοί στο αντίστοιχο γνωστικό αντικείμενο και όχι παραδοσιακοί καθηγητές ξένων γλωσσών. Συνήθως, είτε μιλούν άπταιστα τη γλώσσα-στόχο είτε είναι δίγλωσσοι ή φυσικοί ομιλητές. Σε πολλά εκπαιδευτικά ιδρύματα, οι καθηγητές ξένων γλωσσών συνεργάζονται με άλλα τμήματα για την εφαρμογή της ΟΕΠΓ σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα. Βασική αρχή της μεθόδου αυτής είναι ότι ο διδασκόμενος αποκτά νέες γνώσεις για το εκάστοτε αντικείμενο, ενώ παράλληλα χρησιμοποιεί και μαθαίνει την ξένη γλώσσα. Οι μεθοδολογίες και διδακτικές προσεγγίσεις που χρησιμοποιούνται συχνά συνδέονται με το γνωστικό αντικείμενο, καθώς το περιεχόμενό του καθορίζει τις διάφορες δραστηριότητες.

Η πολύπλευρη προσέγγιση ΟΕΠΓ έχει διάφορα πλεονεκτήματα: